• Nieuws
  • Verhalen
  • Voor patiënten
  • Collecteren
  • Contact
Logo Spierfonds
Druk op Enter om te zoeken of ESC om dit scherm te sluiten.

Onderzoek naar revolutionaire therapie kan doorbraak zijn voor mensen met spierziekten

Terug naar het nieuwsoverzicht

Een bestaand medicijn voor kanker biedt hoop voor mensen met een spierziekte. Een groep onderzoekers start in Amsterdam en Leiden met een unieke therapie, gebaseerd op bestaande medicijnen. Deze aanpak – CAR-T-celtherapie – biedt niet alleen hoop op verbetering, maar zelfs op genezing. 

Johan is één van de vele Nederlanders met een aandoening waarbij het eigen afweersysteem het lichaam aanvalt

“Mijn lichaam wordt steeds zwakker,” vertelt Johan Hagen (55), die leeft met een ernstige vorm van de spierziekte myositis. “Als ze niets vinden dat mijn ziekte stopt, moet ik afscheid nemen. In drie jaar tijd lag ik 17 keer in het ziekenhuis en door de hoge dosis prednison ben ik meerdere kilo’s aangekomen. Ondertussen gaat de achteruitgang door. Toen het begon was ik 51 en heel fit, nu ben ik 55 en hulpbehoevend. Ik heb weinig energie en mijn bovenbenen zijn heel zwak; ik kan maximaal 200 meter lopen en dan zak ik door mijn benen. Mijn lichaam wordt steeds zwakker, dat voel ik. Als het op een dag besluit om bepaalde essentiële spieren uit te schakelen, dan is het klaar. Tenzij ze snel iets vinden dat de ziekte stopt. Dat zou fantastisch zijn!”

Johan Hagen spierziektepatiënt)

Nieuwe kans met bestaande medicijnen

Het is echt interessant,” zegt dr. Joost Raaphorst, neuroloog bij Amsterdam UMC. Hij leidt samen met prof. Sander Tas (Amsterdam UMC), prof. Hans Ulrich Scherer (LUMC) en prof. Jan Verschuuren (LUMC) het project dat het Prinses Beatrix Spierfonds, dankzij een grote bijdrage van de Postcode Loterij, financieel mogelijk heeft gemaakt: het opzetten van een gespecialiseerde cleanroom en het behandelen van de eerste spierziektepatienten met een veelbelovend medicijn. “Hoe geweldig zou het zijn als we een patiënt eenmalig een intensieve behandeling kunnen geven, waarna die persoon zonder medicijnen verder kan?” Raaphorst doelt op CAR-T-celtherapie, een innovatieve behandeling die oorspronkelijk is ontwikkeld voor bepaalde vormen van bloedkanker.

Het idee spreekt tot de verbeelding: afweercellen van de patiënt zelf worden uit het lichaam gehaald en in het laboratorium zo bewerkt dat ze ontspoorde cellen kunnen herkennen en uitschakelen. Daarna gaan ze als een klein en goed getraind legertje terug het lichaam in. Bij kanker richten deze getrainde cellen zich op tumorcellen. Bij auto-immuunziekten pakken ze op hol geslagen B-cellen aan: afweercellen die zich tegen het eigen lichaam keren. In Duitsland is de behandeling op kleine schaal getest en de resultaten zijn spectaculair te noemen. Enkele deelnemers zijn al meerdere jaren klachtenvrij, zonder medicatie. “Dit lijkt echt op een reset van het immuunsysteem,” zegt Raaphorst. “Ons onderzoek moet nog beginnen, maar er is reden om hoopvol te zijn. Dit zou een sprong vooruit kunnen zijn waar we veel mensen met verschillende auto-immuunziekten mee kunnen helpen.”

Uniek samenwerkingsverband

Om een echte doorbraak mogelijk te maken, is een bijzonder samenwerkingsverband opgezet. Neurologen, reumatologen en hematologen van Amsterdam UMC en het LUMC bundelen hun krachten. Het team is blij met de samenwerking. “Het voelt heel natuurlijk om deze uitdaging samen aan te gaan,” zegt Raaphorst. “Neurologen, reumatologen en hematologen zien patiënten met heel verschillende auto-immuunziektes, maar met hetzelfde mechanisme dat eronder ligt: ontspoorde B-cellen. Eigenlijk heel logisch om de krachten te bundelen. Toch is het in Nederland vrij uniek dat deze verschillende disciplines zo intensief samenwerken.

Postcode Loterij onderzoek AmsterdamUMC
Bijdrage Nationale Postcode Loterij

Dankzij steun van de Postcode Loterij

Mede dankzij een extra bijdrage van ruim 1,6 miljoen euro dankzij de deelnemers van de Nationale Postcode Loterij komt de veelbelovende CAR-T-celtherapie nu dichterbij. Deze bijdrage is erg belangrijk om een gespecialiseerd team van artsen en onderzoekers te helpen om CAR-T-celtherapie op een optimale manier te ontwikkelen binnen het academisch ziekenhuis. Zo kan de behandeling snel en voor een eerlijke prijs worden aangeboden.Ik kijk er erg naar uit om te gaan beginnen’, zegt Raaphorst. “Ik zie hoeveel impact deze ziekten hebben, sommige mensen zijn hierdoor ernstig beperkt. Dus als we een behandeling kunnen bieden die ze echt van hun klachten verlost, dan hebben we geen tijd te verliezen.”  

Het project wordt ondersteund door ReumaNederland en patiëntenvereniging Spierziekten Nederland.