Een nieuw ziektemodel voor multifocale motore neuropathie

Belangrijk probleem

Multifocale motore neuropathie (MMN) is een aandoening waarbij de zenuwen ontstoken raken. Dit heeft krachts- en soms gevoelsverlies tot gevolg. De precieze oorzaak van de ziekte is nog onbekend. “En dit is ook niet makkelijk te onderzoeken”, vertelt prof. dr. Ludo van der Pol. “Een belangrijk probleem is namelijk dat we geen model hebben waarmee we MMN in het laboratorium kunnen bestuderen.”

Dankzij een nieuwe techniek hebben het de onderzoekers in Utrecht hier verandering in gebracht. Van der Pol legt uit: “Tegenwoordig is het mogelijk om van bijvoorbeeld huidcellen een zogenaamde stamcel te maken. Deze stamcellen kan je laten uitgroeien tot vrijwel elk menselijk celtype, waaronder zenuwcellen. Op deze manier hebben we zenuwcellen gemaakt en de cellen die de beschermende laag rondom de zenuw maken.”

Ontsteking nagebootst

Wat heeft dit de onderzoekers gebracht? “We hebben met dit model de ontsteking van de zenuwen na kunnen bootsen in het laboratorium. We weten dat de ontstekingsreactie waarschijnlijk deels wordt veroorzaakt door antistoffen. Daarom hebben we antistoffen van mensen met MMN in contact gebracht met de twee celtypes. We zagen dat de antistoffen binden aan de cellen (vooral de zenuwcellen) en hierbij schade kunnen aanrichten door een bepaald deel van het afweersysteem te activeren.”

“Wat we ook zagen is dat de ernst van de ontstekingsreactie verschil tussen mensen. We verwachten dat erfelijke factoren hierbij een rol spelen. Mensen die van nature ontsteking door antistoffen beter kunnen afremmen, krijgen minder snel MMN. Deze erfelijke factoren spelen mogelijk ook een rol bij de ernst van MMN.”

Conclusie

“Dankzij dit onderzoek hebben we nu een ziektemodel voor MMN dat ons al belangrijke nieuwe inzichten heeft gegeven in de ontstekingsreactie bij MMN. Deze nieuwe inzichten zullen we in vervolgonderzoeken gebruiken om nieuwe ontstekingsremmende therapieën te testen.”