De oorzaak en preventie van CIAP

Achtergrond van het onderzoek

Polyneuropathie is een veel voorkomende aandoening van de zenuwen in armen en benen. Er zijn veel oorzaken bekend voor polyneuropathie. Toch wordt er in bijna de helft van alle gevallen geen oorzaak gevonden. Dan is er meestal sprake van chronische idiopathische axonale polyneuropathie (CIAP). CIAP komt voornamelijk voor op middelbare of oudere leeftijd. Door de vergrijzing zal ook het aantal mensen met CIAP toenemen. De oorzaak van CIAP is niet bekend is en er bestaat nog geen behandeling.

Doel van het onderzoek

Het doel van dit onderzoek is te achterhalen hoe vaak CIAP precies voorkomt, en hoeveel nieuwe mensen met CIAP er jaarlijks bijkomen. Daarnaast willen de onderzoekers door middel van uitgebreid onderzoek van factoren zoals hart- en vaatziekten, bloedwaarden en erfelijke factoren, meer te weten komen over de oorzaak van CIAP. De onderzoekers denken dat CIAP niet opeens ontstaat, maar dat het een proces is van jaren en dat schade aan de zenuwen al in een vroeg stadium is op te sporen. De onderzoekers verwachten factoren te vinden die dit proces beïnvloeden. Op deze manier kan CIAP mogelijk behandelbaar worden en is CIAP in de toekomst misschien wel te voorkomen.

Tussentijdse resultaten

De onderzoekers hebben in totaal ongeveer 4200 mensen van boven de 40 jaar gescreend op het voorkomen van CIAP. Hierbij maakten de onderzoekers gebruik van gegevens van een bevolkingsonderzoek, de Rotterdam studie, dat al decennia succesvol is in Rotterdam. Van de gescreende deelnemers bleken 170 mensen een chronische polyneuropathie te hebben. Vertaald naar de hele Nederlandse bevolking gaat het om ongeveer 296.000 mensen met polyneuropathie en 110.000 mensen met CIAP.

Chronische axonale polyneuropathie is een zogenoemde multifactoriële aandoening: meerdere factoren spelen een rol bij het ontstaan van de ziekte. Bij veel patiënten met polyneuropathie wordt meer dan één risicofactor gevonden. Dit benadrukt dat er altijd aanvullend bloedonderzoek gedaan moet worden op zoek naar mogelijke (andere) behandelbare factoren voor het ontstaan van polyneuropathie. Een gezond dieet heeft geen invloed op de aanwezigheid van chronische axonale polyneuropathie, maar een gezonde leefstijl (gebaseerd op risicofactoren voor hart- en vaatziekten) kan de kans op het krijgen van een polyneuropathie mogelijk verlagen, zo blijkt uit het onderzoek. De onderzoekers konden geen veelvoorkomende genetische veranderingen in het erfelijk materiaal (DNA) vinden die de kans op polyneuropathie vergroten. Wel vonden ze dat de zenuwen in armen en benen verouderen met de leeftijd, maar dat dit niet altijd tot klachten of tot een polyneuropathie leidt.

Er moet verder onderzoek gedaan worden om te begrijpen waarom sommige mensen een polyneuropathie krijgen terwijl het zenuwstelsel bij iedereen veroudert. De komende tijd zullen de onderzoekers meer risicofactoren blijven bestuderen.