Erfelijke oorzaken van ALS

Achtergrond van het onderzoek

ALS is een zeer ingrijpende spierziekte waarbij de spieren één voor één uitvallen. Uiteindelijk overlijden mensen met ALS aan ademhalingsproblemen, veroorzaakt door verlamming van de ademhalingsspieren. De gemiddelde levensverwachting is slechts twee tot vijf jaar. Waardoor ALS precies wordt veroorzaakt, is nog niet duidelijk. Wel zijn er kleine stukjes van het ziektemechanisme bekend. Zo weten we dat genetische variatie een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van ALS.

Doel van het onderzoek

Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen of specifieke genetische veranderingen ALS kunnen veroorzaken. Hierbij kijken de onderzoekers naar zogenoemde ‘tandem repeats’. Dit zijn kleine stukjes DNA die zich een aantal keren achter elkaar herhalen. De belangrijkste genetische oorzaak van ALS ligt namelijk in zo’n ‘tandem repeat’. Deze is bij sommige patiënten abnormaal lang. De onderzoekers denken dat er meer van dit soort tandem repeats betrokken zijn bij ALS. Daarom gaan ze van 1 miljoen bekende tandem repeats bepalen of deze een rol spelen bij ALS. Hiervoor maken de onderzoekers gebruik van de genetische data van 10.000 ALS-patiënten en 10.000 controlepersonen. De identificatie van nieuwe erfelijke oorzaken zal niet alleen leiden tot meer inzicht in het ziektemechanisme, maar ook nieuwe aanknopingspunten bieden voor een therapie.

Tussentijdse resultaten

De afgelopen twee jaar hebben de onderzoekers van bijna 380 duizend bekende tandem repeats de lengte bepaald in ruim 5200 ALS-patiënten en bijna 1800 controlepersonen. Bij deze personen is ook gezocht naar onbekende tandem repeats en gekeken of deze mogelijk aan ALS gerelateerd zijn. Hier zijn een aantal interessante repeats uit naar voren gekomen. Deze worden nu grondiger bestudeerd.

In het komende jaar zullen de onderzoekers van meer dan 700 duizend bekende repeats de lengte bepalen en kijken of de repeats een relatie hebben met ALS. De onbekende repeats die mogelijk een relatie met ALS laten zien zullen in kaart worden gebracht, zodat de relatie tot ALS kan worden vastgesteld.