
Dr. Maaike van Putten
Maaike van Putten is biomedisch onderzoeker in het LUMC. Hier doet ze onderzoek naar spierfunctie, pathologie en exon-skipping therapie bij spierdystrofieën.
Spierdystrofieën, zoals de ziekte van Duchenne, limb girdle spierdystrofie en Becker spierdystrofie, kunnen door verschillende erfelijke fouten worden veroorzaakt. Maar het ziektemechanisme is vergelijkbaar: spierweefsel wordt vervangen door vet- en bindweefsel. Het doel van dit onderzoek is om dit proces te remmen door middel van ‘antisense therapie’.
Spierdystrofieën zijn spierziekten die gekenmerkt worden door toenemend verlies van spierweefsel en spierfunctie. Hoewel verschillende spierdystrofieën worden veroorzaakt door verschillende erfelijke fouten, is het ziektemechanisme vergelijkbaar; spierweefsel wordt vervangen door vet- en bindweefsel. Deze processen worden geregeld door genen die spierherstel remmen en de aanmaak van vet- en bindweefsel stimuleren.
Het doel van dit onderzoek is om de werking van deze betreffende genen te remmen en zo het verlies van spierweefsel, en dus spierfunctie, tegen te gaan. De onderzoekers doen dit met ‘antisense therapie’ (ook wel exon skipping genoemd). Dit is een techniek waarbij de kopie van een stukje DNA, dat de instructies geeft voor het maken van een bepaald eiwit, als het ware afgeplakt wordt met een ‘genetische pleister’. Op deze manier kan de aanmaak van eiwitten die betrokken zijn bij de vorming van vet- en bindweefsel worden geremd. De onderzoekers zullen in gekweekte cellen en in modellen voor de ziekte van Duchenne en limb girdle spierdystrofie nagaan of deze techniek de vorming van vet- en bindweefsel kan tegengaan. En of dit gepaard gaat met een verbetering in spierfunctie.
In het afgelopen jaar hebben de onderzoekers twee studies afgerond. In de eerste studie hebben zij aangetoond dat ze gericht bepaalde genen kunnen remmen die betrokken zijn bij het verlies van spierweefsel. Daarnaast hebben ze een studie afgerond die zich richtte op het vergroten van de spiermassa. De stof die de onderzoekers onderzochten, leidde inderdaad tot een vergroting van de spiermassa in een model, maar helaas ook tot een vermindering van spierfunctie. Als laatste hebben de onderzoekers de effectiviteit van verschillende stoffen onderzocht waarmee ze de aanmaak van het dystrofine-eiwit willen herstellen. Dit eiwit ontbreekt bij de ziekte van Duchenne, waardoor de spiercellen afsterven. Bepaalde stoffen lieten een belovend resultaat zien en anderen werkten niet en moeten worden aangepast.
Dr. Maaike van Putten & prof. dr. Annemieke Aartsma-Rus
LUMC
€ 249.963,- (cofinanciering Spieren voor Spieren)
Maaike van Putten is biomedisch onderzoeker in het LUMC. Hier doet ze onderzoek naar spierfunctie, pathologie en exon-skipping therapie bij spierdystrofieën.