Een nieuw target voor de behandeling van mitochondriële myopathie

Achtergrond van het onderzoek

Iedere week worden in Nederland een à twee kinderen geboren met een mitochondriële aandoening. Bij deze kinderen werken de energiefabriekjes in de cel, de mitochondriën, niet goed. Hoewel de symptomen en de ernst van de klachten sterk variëren, overlijdt de helft van de patiëntjes voor hun tiende verjaardag. Het syndroom van Leigh is een van de meest voorkomende mitochondriële aandoeningen bij kinderen. De eerste klachten ontstaan bij deze spierziekte al vroeg, meestal in het eerste levensjaar. Naast spierzwakte, komen ook ontwikkelingsachterstanden, epilepsie en bewegingsstoornissen voor.

Doel van het onderzoek

Bij het syndroom van Leigh en sommige andere mitochondriële aandoeningen hoopt een schadelijk molecuul op: NAD(P)H. De onderzoekers hebben aanwijzingen dat het verminderen van dit molecuul de werking van de cel verbetert. In dit onderzoek wordt onderzocht of het verhoogde NAD(P)H-niveau omlaag gebracht kan worden én energie geproduceerd kan worden. Dat doen de onderzoekers door de stof glycerol-3-fosfaat toe te dienen, in cellen van patiënten en in een model voor de ziekte. Door deze stof wordt er meer NAD(P)H verbruikt en gaat het niveau omlaag. De onderzoekers verwachten met hun onderzoek nieuwe aangrijpingspunten te vinden voor een medicijn voor het syndroom van Leigh en andere mitochondriële aandoeningen.

Tussentijdse resultaten

Aan het begin van het onderzoek hebben de onderzoekers gekeken of ze de verhoogde NAD(P)H-niveaus kunnen verlagen met behulp van zogenaamde prodrugs. Dit zijn stoffen die in eerste instantie niet actief zijn, maar pas in het lichaam actief worden als geneesmiddel. Er zijn vier verschillende versies van deze prodrugs gemaakt en getest om te zien of ze effectief zijn tegen de ziekteverschijnselen in cellen. Daarbij wordt ook gekeken of ze veilig zijn en geen schade aanrichten. Inmiddels weten de onderzoekers dat drie van de vier prodrugs niet schadelijk zijn voor de cellen. Eén van de vier laat bovendien het gewenste effect zien: het verlaagt het NADH-niveau. Ook is het gelukt om met deze stof het brein te bereiken – een belangrijk doelorgaan, maar normaal gesproken erg lastig om te bereiken.