
Prof. dr. ir. Silvère van der Maarel
Silvère van der Maarel is humaan geneticus in het LUMC. Hier doet hij onderzoek naar de rol van genetica en epigenetica bij de spierziekte FSHD.
FSHD wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van het DUX4-eiwit in de spier. In dit onderzoek zal met de nieuwste technieken onderzocht worden wanneer DUX4 wordt aangemaakt en hoe de schade die DUX4 veroorzaakt zich door de spier verspreidt.
FSHD is een erfelijke spierziekte die nog niet te behandelen is. FSHD wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van het DUX4-eiwit in de spier. Dit eiwit hoort hier niet thuis en leidt tot spierschade en celdood. Er wordt wereldwijd dan ook veel onderzoek gedaan naar de onderdrukking van DUX4 als therapie. De eerste klinische trials worden de komende jaren verwacht. Voor deze klinische trials zijn betrouwbare meetinstrumenten nodig om de onderdrukking van DUX4 in de spier te kunnen volgen.
Het doel van dit onderzoek is om een beter inzicht te krijgen in waar en wanneer DUX4 in de spier wordt aangemaakt. Ook willen de onderzoekers weten wat de schadelijke gevolgen zijn van DUX4 in de spier en hoe dit beste gemeten kan worden. Hiervoor zullen de onderzoekers gebruik maken van een innovatieve techniek waarmee ze in een heleboel cellen tegelijkertijd per cel de productie van DUX4 kunnen bestuderen.
In het laboratorium hebben de onderzoekers meer dan 100 individuele spiervezels van mensen met FSHD en controlepersonen met elkaar vergeleken. Met deze datasets proberen ze een zo goed mogelijk beeld te krijgen wanneer welke cel DUX4 gaat produceren, waarom die cel dat doet en wat de gevolgen hiervan zijn. Eerdere analyses leerden de onderzoekers dat de datasets van hoge kwaliteit zijn. De bekende gevolgen van DUX4 voor de spier zagen de onderzoekers hierin terug. Maar daarnaast vonden ze ook nieuwe, tot nu toe onbekende gevolgen van de aanwezigheid van DUX4 in de spiercellen.
Het afgelopen jaar zijn de analyses van enkele datasets afgerond of vrijwel afgerond. In deze datasets hebben ze bijvoorbeeld aangetoond dat niet alle spierkernen hetzelfde reageren op DUX4. DUX4 activeert een groot aantal verschillende kwalijke processen in de spier. Sommige van deze processen gebeuren nooit tegelijkertijd, terwijl andere processen wijd verspreid lijken te zijn. Daarnaast hebben de onderzoekers zich verder verdiept in nieuwe en tot nu toe onbekende consequenties van de aanwezigheid van DUX4 in spiercellen. Zo hebben ze tenminste drie nieuwe processen ontdekt die het gevolg zijn van DUX4.
Het komende jaar willen de onderzoekers zich vooral richten op de nieuwe onbekende processen die ze hebben ontdekt als gevolg van de aanwezigheid van DUX4 in de spier. Wat zijn de consequenties van deze processen? Hoe draagt dit bij aan de voortgang van de ziekte? En, is dat te beïnvloeden?
Prof. dr. ir. Silvère van der Maarel, dr. Yahya Anvar & dr. Anita van den Heuvel
LUMC
€ 279.638,-
Silvère van der Maarel is humaan geneticus in het LUMC. Hier doet hij onderzoek naar de rol van genetica en epigenetica bij de spierziekte FSHD.